Klasy energetyczne budynków w 2025 roku – kiedy wejdą w życie zmiany w świadectwach energetycznych budynków?

W 2025 roku Polska kontynuuje proces wdrażania nowych klas energetycznych dla budynków, co jest częścią szerszych działań na rzecz zwiększenia efektywności energetycznej i redukcji emisji CO2, zgodnych z unijnymi dyrektywami, takimi jak dyrektywa EPBD (Energy Performance of Buildings Directive). Zmiany te mają na celu nie tylko poprawę standardów energetycznych istniejących budynków, ale także ułatwienie decyzji inwestycyjnych dla właścicieli, kupujących i najemców. Niniejszy raport szczegółowo omawia jakie zmiany są planowane, jak wpłyną na rynek nieruchomości i co właściciele budynków mogą zrobić, aby dostosować się do nowych regulacji.

Spis treści:

• Tło i kontekst nadchodzących zmian w świadectwach energetycznych
• Co to jest klasa energetyczna budynku (efektywność energetyczna budynku)?
• Dlaczego wprowadzane są nowe klasy energetyczne?
• Jakie nowe przepisy będą wprowadzone w 2026 r.?
• Jak charakterystyka energetyczna wpłynie na wartość nieruchomości?
• Czy moje mieszkanie spełnia nowe standardy? Co to jest świadectwo energetyczne?
• Co muszę zrobić, aby efektywnie poprawić klasę energetyczną mojego budynku?
• Jakie korzyści niesie ze sobą wyższa ocena energetyczna?
• Jakie przepisy i regulacje dotyczą nowego podziału na klasy energetyczne?
• Kiedy nowe klasy energetyczne wejdą w życie?
• Jak sprawdzić klasę energetyczną mojego budynku?
• Tabela porównawcza proponowanych klas energetycznych
• Podsumowanie i rekomendacje

Tło i kontekst nadchodzących zmian w świadectwach energetycznych w 2025

Klasy energetyczne budynków to system oceny ich efektywności energetycznej, który dotychczas opierał się na „suwaku” w świadectwach charakterystyki energetycznej. Wprowadzenie nowych klas, od A+ do G, jest odpowiedzią na unijne regulacje, które mają na celu ujednolicenie standardów w całej UE. Jak podaje Ministerstwo Rozwoju i Technologii Świadectwa charakterystyki energetycznej, celem jest promowanie budownictwa efektywnego energetycznie i zwiększenie świadomości społecznej w zakresie oszczędności energii.

Proces legislacyjny rozpoczął się już w 2023 roku, a konsultacje publiczne projektu rozporządzenia w sprawie metodologii wyznaczania charakterystyki energetycznej budynków trwały w 2024 roku. Zgodnie z najnowszymi informacjami, dostępne w kwietniu 2025 roku, pełne wdrożenie nowych przepisów planowane jest na drugą połowę 2026 roku, co oznacza, że w 2025 roku nie zobaczymy jeszcze pełnych zmian. Wcześniejsze plany zakładały wprowadzenie systemu już w 2024 roku, co było pierwotnie sugerowane w konsultacjach, ale terminy zostały przesunięte, co może być nieoczekiwane dla wielu właścicieli budynków.

Co to jest klasa energetyczna budynku (efektywność energetyczna budynku)?

Klasa energetyczna budynku to wskaźnik, który określa, jak efektywna energetycznie jest nieruchomość, czyli jak dużo energii zużywa na ogrzewanie, wentylację, chłodzenie i inne potrzeby. Obecnie klasa energetyczna jest prezentowana na świadectwie charakterystyki energetycznej, które jest dokumentem obowiązkowym przy sprzedaży lub wynajmie nieruchomości. W 2026 roku system klas energetycznych zostanie ujednolicony, wprowadzając skalę od A+ (najwyższa efektywność) do G (najniższa efektywność).

Klasy te będą oparte na zapotrzebowaniu na energię pierwotną, w tym na nieodnawialną energię pierwotną, co uwzględnia wpływ na środowisko. Na przykład, budynki w klasie A+ będą miały minimalne zużycie energii, często dzięki zastosowaniu odnawialnych źródeł energii, takich jak panele fotowoltaiczne. Budynki w klasie G będą już wymagały pilnej modernizacji, aby zmniejszyć konsumpcję energii. W 2025 roku trwają prace nad finalizacją tych definicji, co oznacza, że właściciele budynków mogą spodziewać się aktualizacji świadectw charakterystyki energetycznej, aby odzwierciedlały nowe klasy w 2026 roku.

Dlaczego wprowadzane są nowe klasy energetyczne?

Nowe klasy energetyczne wprowadza się w celu poprawy efektywności energetycznej budynków w Polsce, co jest kluczowe w kontekście unijnych celów klimatycznych, takich jak neutralność klimatyczna do 2050 roku. Dyrektywa UE nakłada na państwa członkowskie obowiązek wprowadzenia systemu klas energetycznych, który ułatwi identyfikację budynków o niskiej efektywności, tzw. „wampirów energetycznych”, które odpowiadają za znaczną część emisji CO2.

Wprowadzenie nowych klas ma na celu również zwiększenie świadomości właścicieli budynków. Jak wskazują analizy, budynki o niskiej klasie, jak G, mogą zużywać nawet trzykrotnie więcej energii niż budynki w klasie A. Przekłada się to na wyższe rachunki za ogrzewanie i większe obciążenie dla środowiska. Nowe przepisy dla budynków mają na celu zmotywowanie do termomodernizacji istniejących budynków, co może przynieść korzyści zarówno finansowe, jak i ekologiczne. Proces ten jest jednak rozłożony na lata i nowe zasady nie wejdą w życie w 2025, z pełnym wdrożeniem planowanym na 2026 rok.

Jakie nowe przepisy będą wprowadzone w 2026 r.?

W 2026 roku system klas energetycznych będzie oparty na skali od A+ do G, gdzie każda klasa odpowiada określonemu zakresowi zapotrzebowania na energię. Na przykład, klasa A+ obejmuje budynki o zapotrzebowaniu na energię poniżej 15 kWh/m²/rok, co oznacza budynki niemal zeroemisyjne, często wyposażone w odnawialne źródła energii. Klasa G, z kolei, obejmuje 15% budynków o najgorszej charakterystyce energetycznej, z zużyciem powyżej 531 kWh/m²/rok dla domów jednorodzinnych.

Dokładne granice dla każdej klasy są jeszcze ustalane, ale zgodnie z propozycjami Krajowej Agencji Poszanowania Energii, klasy będą oparte na wskaźniku EP (zapotrzebowanie na nieodnawialną energię pierwotną). W 2025 roku trwają prace nad finalizacją tych definicji, co oznacza, że właściciele budynków mogą spodziewać się kampanii informacyjnych i wsparcia finansowego, aby ułatwić przejście na nowy system w 2026 roku.

Jak charakterystyka energetyczna wpłynie na wartość nieruchomości?

Nowe wymagania mogą znacząco wpłynąć na rynek nieruchomości. Budynki z wyższą klasą, np. A+ lub A, będą bardziej atrakcyjne dla kupujących i najemców, ponieważ oferują niższe koszty eksploatacyjne, takie jak rachunki za ogrzewanie. Według badań, nieruchomości w klasie A mogą być nawet o 10-15% droższe w sprzedaży niż te w klasie G, co odzwierciedla ich wyższą wartość.

Z drugiej strony, budynki w klasach F i G mogą mieć trudności ze sprzedażą lub wynajmem, zwłaszcza po 2030 roku, kiedy unijne regulacje mogą wymagać ich modernizacji. Wprowadzenie klas energetycznych ma na celu zwiększenie presji na właścicieli, aby inwestowali w termomodernizację, co może podnieść wartość ich nieruchomości i zmniejszyć koszty długoterminowe. W 2025 roku trwają przygotowania do tych zmian, ale pełny wpływ będzie widoczny dopiero po wdrożeniu w 2026 roku.

Czy moje mieszkanie spełnia nowe standardy? Co to jest świadectwo energetyczne?

Aby sprawdzić, czy Twój budynek spełnia nowe standardy, należy uzyskać aktualne świadectwo charakterystyki energetycznej, które od 2026 roku będzie zawierało informację o klasie energetycznej. Jeśli Twój budynek znajduje się w klasie G, oznacza to, że jego efektywność energetyczna jest niska, a konsumpcja energii wysokie, co może wymagać działań, takich jak ocieplenie ścian czy wymiana okien.

Proces oceny energetycznej budynku obejmuje analizę zużycia energii na ogrzewanie, wentylację i inne potrzeby, a także bilans energetyczny budynku. W 2025 roku Ministerstwo Rozwoju i Technologii planuje ułatwić dostęp do takich ocen, oferując wsparcie dla właścicieli w postaci dotacji na audyty energetyczne, co może pomóc w przygotowaniu do nowych regulacji w 2026 roku.

Co muszę zrobić, aby efektywnie poprawić klasę energetyczną mojego budynku?

Poprawa klasy energetycznej wymaga działań, takich jak termomodernizacja, która obejmuje ocieplenie przegród zewnętrznych, wymianę okien na energooszczędne i modernizację systemów ogrzewania. Wprowadzenie odnawialnych źródeł energii, takich jak panele fotowoltaiczne, może również znacząco obniżyć zapotrzebowanie na energię, co przesunie budynek do wyższej klasy, np. z D do B.

W 2025 roku dostępne będą programy wsparcia, takie jak fundusze unijne, które mogą pokryć część kosztów modernizacji. Warto skonsultować się z ekspertem, aby opracować plan działań, który nie tylko poprawi efektywność energetyczną, ale także zwiększy wartość nieruchomości przed wprowadzeniem nowych klas w 2026 roku.

Jakie korzyści niesie ze sobą wyższa ocena energetyczna?

Wyższa klasa energetyczna, np. A+ lub A, oznacza niższe rachunki za energię, co przekłada się na oszczędności dla właścicieli i najemców. Dodatkowo, budynki o wysokiej efektywności mają mniejszy wpływ na środowisko, co wpisuje się w unijne cele redukcji emisji CO2.

Inną korzyścią jest wzrost wartości nieruchomości, co może być szczególnie ważne przy sprzedaży lub wynajmie. W 2026 roku budynki z wyższymi klasami energetycznymi mogą kwalifikować się do ulg podatkowych lub preferencyjnych kredytów, co dodatkowo motywuje do inwestycji w modernizację. W 2025 roku warto już zacząć planować takie działania, aby być gotowym na zmiany.

Jakie przepisy i regulacje dotyczą nowego podziału na klasy energetyczne?

Nowe klasyfikacje energetyczne będą regulowane przez rozporządzenie Ministerstwa Rozwoju i Technologii, które implementuje dyrektywę EPBD. W 2025 roku trwają prace nad finalizacją tych przepisów, które obejmują metodologię wyznaczania charakterystyki energetycznej budynku, nowe wzory świadectw charakterystyki energetycznej i obowiązek ich aktualizacji co 10 lat.

Przepisy te mają na celu zwiększenie efektywności energetycznej budynków, zwiększenie przejrzystości i ułatwienie porównywania budynków pod kątem efektywności energetycznej. Wprowadzenie klas energetycznych będzie obowiązkowe dla wszystkich budynków mieszkalnych, zarówno jednorodzinnych, jak i wielorodzinnych, co oznacza, że właściciele będą musieli dostosować się do nowych standardów od 2026 roku. 

Kiedy nowe klasy energetyczne wejdą w życie?

Choć pełne wdrożenie nowych świadectw energetycznych planowane jest na drugą połowę 2026 roku, w 2025 roku trwają przygotowania, takie jak konsultacje publiczne i aktualizacja świadectw charakterystyki energetycznej. Wprowadzenie nowych klas ma na celu stopniowe podnoszenie standardów, z wymogiem modernizacji budynków w klasach F i G do co najmniej klasy E do 2030 roku.

W 2025 roku właściciele mogą spodziewać się kampanii informacyjnych i wsparcia finansowego, aby ułatwić przejście na nowy system. Dokładne daty wejścia w życie będą zależne od finalizacji legislacji, ale proces jest już w zaawansowanym stadium, z planowanym startem w 2026 roku.

Jak sprawdzić klasę energetyczną mojego budynku?

Aby sprawdzić klasę energetyczną swojego budynku, należy uzyskać świadectwo charakterystyki energetycznej, które jest dokumentem obowiązkowym przy sprzedaży lub wynajmie nieruchomości. W 2026 roku świadectwa te będą zawierały nową klasyfikację od A+ do G, co pozwoli na łatwe określenie efektywności energetycznej.

Proces uzyskania świadectwa obejmuje ocenę energetyczną, która analizuje zużycie energii na ogrzewanie, wentylację i inne potrzeby. Warto skonsultować się z certyfikowanym ekspertem, aby upewnić się, że dokument jest aktualny i odzwierciedla nowe standardy, które wejdą w życie w 2026 roku.

Tabela porównawcza proponowanych klas energetycznych

Poniżej przedstawiono przykładowy podział klas energetycznych, oparty na propozycjach KAPE, z uwzględnieniem zapotrzebowania na energię (kWh/m²/rok)

Uwaga: Dokładne granice mogą ulec zmianie po finalizacji przepisów w 2026 roku.

Podsumowanie i rekomendacje

W 2025 roku nowe klasyfikacje energetyczne budynków, od A+ do G, nie są jeszcze w pełni wprowadzone, ale planowane są na drugą połowę 2026 roku. Właściciele powinni sprawdzić aktualne świadectwo energetyczne i rozważyć modernizację. Jeśli budynek znajduje się w niskiej klasie, i skorzystać z dostępnych programów wsparcia. Zaleca się regularne monitorowanie aktualizacji na stronach Ministerstwa Rozwoju i Technologii Efektywność energetyczna budynków, aby być na bieżąco z nowymi regulacjami.